حمام اخوت

نوشته شده در 25 آگوست 2020 / توسط فرهنگ سازان معاصر

حمام اخوت به متراژ حدود ۱۰۰۰ متر مربع در محله چهارسوق ، کوی اخوت در خیابان امام شرقی واقع شده و مربوط به دوره پهلوی و قاجاریه حدود ۹۰ سال قدمت دارد.

نام قدیم آن باغ شاه صفوی بوده است .

در سال ۱۳۱۵ هجری قمری توسط سید اابوالقاسم آیتی ساخت آن شروع و در سال ۱۳۲۰ تمام شد .
به دلیل افزایش جمعیت و در سال ۱۳۲۹ به همت فرزند معمار اول حمام سید عباس آیتی و همیاری سید میرزا باقر حجتی ، غلام حسین منتظری و غلام رضا حلاج بخش دوم حمام ساخته شد.

در حمام دو بخش جنوبی و شمالی هست ، بخش جنوبی دارای سر بینه و گرمخانه جدا هست ،
گرم خانه این بخش با طاق و چشمه ایی که بر ستون های سنگی استوار است پوشیده شده ، مهمترین عنصر بخش شمالی سر بنیه است که با سقف گنبدی خفته پوشش یافته است.

حمام اخوت

فضاهای میانی تون و تاسیسات گرمایش حمام ها ست. گرمای مواد سوختنی گلخن توسط ۴ شبکه از زیر گرم خانه رد می شده و دمای مناسبی را فراهم می کرده ،
این حمام در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

این حمام در ابتدا فقط قسمت مردانه کنونی را داشته که با دیواری ۲ بخش می شده ،
سپس بخش دوم زنانه کنونی به آن اضافه شده که توضیح آن داده شد.
با پیشرفت بهداشت عمومی ، خزینه حمام با بتون پرشد و تبدیل به مخزن آب شده است و قسمت های مثل دوش ، حمام نمره و .. به آن اضافه شد.

حمام اخوت

در حمام های قدیمی تون یا تونل های گربه ای در کف حمام وجود داشت
که بخشی از گرمای حمام را با خار و خاشاک ایجاد می کردند
که هم اینکه آب خزینه و هم مانند کف خواب فضای داخلی و کف گرمابه را گرم می کرد ،
نور گیرهای در سقف حمام قرار می گیرد که گاه با شیشه مشجر پوشیده می شد و برای تامین نور و تهویه حمام به کار می رفت .

ویژگی های کلی گرمابه های قدیمی از جمله حمام اخوت

در مرکزیت محله ها قرار داشت.
در سطحی عقب تر و پایین تر از سطح زمین.

معماری ایرانی یک معماری درون گرا است و همواره حفظ مرمت و حریم خانواده برای ایرانیان مهم بوده است ،
گرمابه در پس رفتگی ساخته می شد تا از چشم نا محرم دور باشد
و پایین تر از سطح زمین بود که در برابر زلزله ایمن باشد و همچنین در تغییر فصل ، زمستان گرم و تابستان خنک باشد.